بیمه شخص ثالث یکی از الزامات قانونی برای دارندگان خودرو در ایران است. این بیمه فقط برای پوشش خسارت‌های وارد به افراد نیست، بلکه در برخی موارد، شامل خسارت به اموال و اجسام عمومی نیز می‌شود. اما سؤال مهم بسیاری از رانندگان این است که آیا بیمه شخص ثالث هزینه خسارت به اجسام عمومی مثل چراغ راهنمایی، تابلوهای شهری، گاردریل یا حتی درختان را پرداخت می‌کند؟
در این مقاله، با جزئیات کامل به بررسی مفهوم خسارت به اجسام عمومی و بیمه شخص ثالث، نحوه پرداخت، شرایط و محدودیت‌های آن خواهیم پرداخت تا بدانید در صورت بروز حادثه، چه مسئولیت‌هایی دارید و بیمه چه بخش‌هایی را پوشش می‌دهد.
بیمه شخص ثالث چیست و چه پوشش‌هایی دارد؟
بیمه شخص ثالث طبق قانون، مسئولیت مدنی راننده در برابر خسارت‌های جانی و مالی وارد به اشخاص ثالث را پوشش می‌دهد. این افراد شامل عابران پیاده، سرنشینان سایر خودروها و حتی اموال عمومی هستند.
در واقع، هر کسی که در حادثه رانندگی دچار زیان مالی یا جانی شود و مقصر حادثه نباشد، شخص ثالث محسوب می‌شود.
انواع خسارت‌های تحت پوشش بیمه شخص ثالث
نوع خسارت |
توضیحات |
سقف تعهد |
|---|---|---|
| خسارت جانی | شامل فوت، نقص عضو، هزینه درمان | برابر با دیه کامل مرد مسلمان در ماه حرام |
| خسارت مالی | خسارت به خودرو یا اموال اشخاص ثالث | بر اساس سقف تعهد مالی انتخابی بیمه‌نامه |
| خسارت به اجسام عمومی | خسارت به اموال دولتی و شهری (چراغ، تابلو، گاردریل و…) | در چارچوب سقف خسارت مالی و قوانین شهرداری |
بنابراین، خسارت به اجسام عمومی و بیمه شخص ثالث ارتباط مستقیم دارد، اما با شرایط خاصی که در ادامه توضیح می‌دهیم.
خسارت به اجسام عمومی چیست؟
منظور از «اجسام عمومی»، اموالی است که متعلق به نهادهای عمومی، دولتی یا شهری است و استفاده آن برای عموم مردم در نظر گرفته شده است.
نمونه‌هایی از اجسام عمومی که ممکن است در تصادف آسیب ببینند عبارتند از:
- چراغ‌های راهنمایی و تابلوهای راهنمای مسیر
- گاردریل‌ها و نرده‌های کنار خیابان
- درختان حاشیه خیابان
- تیرهای برق یا تلفن
- جداول و آسفالت معابر
- صندوق پست یا علائم ایمنی جاده‌ای
اگر راننده‌ای به هر یک از این موارد خسارت وارد کند، قانون او را مسئول جبران خسارت به اموال عمومی می‌داند و بیمه شخص ثالث در چارچوب تعهدات خود آن را پوشش می‌دهد.
آیا بیمه شخص ثالث تمام خسارت به اجسام عمومی را جبران می‌کند؟
به‌طور کلی، بله. بیمه شخص ثالث خسارت وارد به اموال عمومی را تحت پوشش دارد؛ اما میزان پرداخت خسارت محدود به سقف تعهد مالی بیمه‌نامه است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بیمه شخص ثالث، پیشنهاد می کنیم مقاله بیمه شخص ثالث در تصادفات خارج از شهر چگونه عمل می کند را مطالعه کنید.
به عنوان مثال:
اگر راننده‌ای با چراغ راهنمایی تصادف کند و هزینه تعمیر آن ۶۰ میلیون تومان باشد، ولی سقف تعهد مالی بیمه‌نامه او ۵۰ میلیون تومان باشد، شرکت بیمه فقط همان ۵۰ میلیون تومان را پرداخت می‌کند و مابقی خسارت را خود راننده باید بپردازد.
شرایط پرداخت خسارت به اجسام عمومی و بیمه شخص ثالث
برای اینکه شرکت بیمه خسارت به اجسام عمومی را پرداخت کند، چند شرط باید رعایت شود:
- مقصر حادثه مشخص باشد
پلیس راهنمایی و رانندگی باید با گزارش رسمی، مقصر را تعیین کند. بدون گزارش کارشناسی پلیس، شرکت بیمه خسارت را پرداخت نمی‌کند. - حادثه در اثر استفاده مجاز از وسیله نقلیه باشد
اگر راننده در حالت غیرمجاز (مثلاً بدون گواهینامه یا در حالت مستی) موجب خسارت شود، بیمه خسارت را به نهاد مربوطه می‌پردازد ولی بعداً از راننده مبلغ را پس می‌گیرد (حق جانشینی بیمه‌گر). - سقف تعهد مالی رعایت شود
پرداخت خسارت به اجسام عمومی فقط تا سقف مالی ذکرشده در بیمه‌نامه انجام می‌شود. - ارائه مدارک رسمی از نهاد زیان‌دیده
مثلاً شهرداری، اداره برق یا راهنمایی‌ورانندگی باید با ارائه برآورد خسارت، درخواست پرداخت را به بیمه‌گر ارسال کند.
مراحل دریافت خسارت برای اجسام عمومی
در صورتی که راننده‌ای باعث خسارت به اموال عمومی شود، فرآیند زیر باید طی شود:
- تماس با پلیس راهنمایی و رانندگی و ثبت گزارش رسمی حادثه
- تنظیم کروکی و تعیین مقصر حادثه
- ارسال گزارش به نهاد مالک جسم آسیب‌دیده (مثل شهرداری یا اداره برق)
- تعیین مبلغ خسارت توسط کارشناس رسمی
- ارسال مدارک به شرکت بیمه توسط نهاد زیان‌دیده
- بررسی مدارک و پرداخت خسارت در چارچوب سقف بیمه‌نامه
نقش گزارش پلیس در پرداخت خسارت
در موضوع خسارت به اجسام عمومی و بیمه شخص ثالث، گزارش پلیس اهمیت زیادی دارد.
زیرا این گزارش نه تنها مقصر را مشخص می‌کند، بلکه نوع و میزان خسارت را هم ثبت می‌کند. بدون این گزارش، بیمه هیچ مبلغی را پرداخت نمی‌کند.
بنابراین، حتی اگر خسارت کوچک باشد (مثلاً برخورد جزئی با جدول خیابان)، بهتر است راننده از پلیس درخواست تنظیم گزارش کند.
پرداخت خسارت به شهرداری و نهادهای عمومی
در اغلب موارد، خسارت‌های وارد به اجسام عمومی از طریق شهرداری یا دستگاه مالک مطالبه می‌شود.
به عنوان مثال:
- اگر چراغ راهنمایی آسیب ببیند، شهرداری منطقه درخواست خسارت می‌دهد.
- اگر تیر چراغ برق بشکند، اداره برق منطقه درخواست پرداخت می‌کند.
در هر حالت، بیمه پس از بررسی مستندات، مبلغ خسارت را به حساب آن نهاد واریز می‌کند.
مواردی که بیمه خسارت به اجسام عمومی را نمی‌پردازد
در برخی شرایط، بیمه شخص ثالث مسئولیتی در قبال پرداخت خسارت ندارد:
مورد استثنا |
توضیحات |
|---|---|
| راننده فاقد گواهینامه | بیمه خسارت را به نهاد زیان‌دیده می‌دهد ولی بعداً از راننده پس می‌گیرد |
| راننده مست یا تحت تأثیر مواد | بیمه هزینه را می‌پردازد اما قابل بازیافت از راننده است |
| عمدی بودن حادثه | اگر خسارت به‌صورت عمدی ایجاد شود، بیمه آن را پوشش نمی‌دهد |
| خارج از محدوده تعهد بیمه‌نامه | اگر میزان خسارت بیش از سقف بیمه باشد، مازاد برعهده راننده است |
نحوه محاسبه مبلغ خسارت
مبلغ خسارت به اجسام عمومی معمولاً بر اساس برآورد کارشناسان رسمی شهرداری یا نهاد مالک تعیین می‌شود.
مثلاً اگر در اثر تصادف، پایه چراغ راهنمایی بشکند، شهرداری هزینه قطعه، نصب، رنگ‌آمیزی و نیروی کار را محاسبه کرده و صورت‌حساب رسمی برای بیمه صادر می‌کند.
اهمیت انتخاب سقف تعهد مالی مناسب
یکی از نکات مهم در انتخاب بیمه شخص ثالث، تعیین سقف تعهد مالی است.
چون خسارت‌های وارد به اموال عمومی (مثل چراغ یا تابلو) گاهی رقم بالایی دارند، اگر سقف بیمه کم باشد، راننده متضرر می‌شود.
مثلاً:
سقف تعهد
مالی |
مثال خسارت |
پرداخت بیمه |
سهم راننده |
|---|---|---|---|
| ۳۰ میلیون تومان | خسارت چراغ راهنمایی ۵۵ میلیون تومان | ۳۰ میلیون | ۲۵ میلیون |
| ۵۰ میلیون تومان | خسارت گاردریل ۴۵ میلیون تومان | ۴۵ میلیون | ۰ تومان |
بنابراین، توصیه می‌شود همیشه سقف مالی بیمه‌نامه را حداقل برابر با دیه ماه‌های غیرحرام انتخاب کنید.
نقش شرکت بیمه در هماهنگی با نهادها
در مواردی که خسارت به اموال عمومی زیاد است، شرکت بیمه با همکاری شهرداری یا سازمان‌های خدمات شهری فرآیند بررسی خسارت را تسریع می‌کند.
در سایت inzi.ir می‌توانید به راحتی بیمه شخص ثالث خود را تمدید کنید، پوشش‌ها را مقایسه نمایید و بیمه‌نامه‌ای با سقف مناسب انتخاب کنید تا در چنین موقعیت‌هایی دچار مشکل نشوید.
مدارک موردنیاز برای پرداخت خسارت به اجسام عمومی
برای پرداخت خسارت، مدارک زیر ضروری است:
- گزارش رسمی پلیس
- کروکی یا گزارش تصادف
- کارت خودرو و بیمه‌نامه معتبر
- برآورد هزینه خسارت از نهاد مربوطه
- شماره حساب رسمی نهاد زیان‌دیده
نکات حقوقی مربوط به خسارت به اجسام عمومی
- طبق ماده ۱ قانون بیمه اجباری شخص ثالث، هر نوع خسارت مالی به اشخاص حقیقی یا حقوقی توسط بیمه‌گر جبران می‌شود.
- اموال عمومی نیز در حکم اشخاص حقوقی تلقی می‌شوند.
- در صورت عدم پرداخت خسارت توسط راننده یا بیمه، نهاد مربوطه می‌تواند از طریق مراجع قضایی اقدام کند.
مقایسه پرداخت خسارت در بیمه شخص ثالث و بدنه
در حالی که بیمه شخص ثالث خسارت وارد به دیگران را پوشش می‌دهد، بیمه بدنه برای جبران خسارت خودرو خود راننده است.
بنابراین در صورت تصادف با اجسام عمومی:
- خسارت جسم عمومی از طریق بیمه شخص ثالث پرداخت می‌شود.
- خسارت خودرو راننده از بیمه بدنه.
آیا بیمه بدنه در خسارت به اجسام عمومی کاربرد دارد؟
بله، اگر در اثر تصادف با جسم عمومی، خودروی شما هم آسیب ببیند، بیمه بدنه می‌تواند خسارت خودرو را بپردازد.
اما خسارت به جسم عمومی همچنان از طریق بیمه شخص ثالث پرداخت می‌شود.
چرا آگاهی از این نوع خسارت مهم است؟
زیرا بسیاری از رانندگان نمی‌دانند که تصادف با چراغ یا تابلو شهری می‌تواند هزینه‌های چند ده میلیونی به دنبال داشته باشد.
داشتن بیمه‌نامه‌ای با پوشش مالی کافی، باعث می‌شود در چنین شرایطی از لحاظ مالی تحت فشار قرار نگیرید.
جمع‌بندی
در پاسخ به پرسش اصلی:
بله، بیمه شخص ثالث هزینه خسارت به اجسام عمومی مثل چراغ راهنمایی، گاردریل، تابلو یا تیر برق را پرداخت می‌کند.
اما این پرداخت منوط به گزارش پلیس، رعایت شرایط بیمه‌نامه و سقف تعهد مالی است.
بنابراین هنگام تمدید بیمه، حتماً سقف مالی را به اندازه کافی انتخاب کنید تا در تصادف‌های احتمالی، کل خسارت توسط بیمه پرداخت شود. اگر می‌خواهید بیمه شخص ثالث خود را با پوشش کامل و قیمت مناسب تهیه کنید، همین حالا وارد سایت inzi.ir شوید. در این سامانه می‌توانید شرکت‌های بیمه را مقایسه کنید، نرخ‌ها را ببینید، و بیمه‌نامه خود را به‌صورت آنلاین و فوری صادر کنید.
اینزی، همراه مطمئن شما در مسیر آرامش و امنیت جاده‌ای.
